Recensie documentaire More than Honey door vrijwilligerstrainee Noa
Bee Heroes is blij met de samenwerking met Haarlemmermeer Voor Elkaar * en werkt in het kader daarvan al een tijdje met vrijwilligertrainee Noa na een goede start met trainees Pauline en Pascalle die nog steeds bij het project betrokken zijn. Ook Noa is een toegewijde, leergierige en fijne trainee die naast onderstaande recensie volgend jaar maart een filmregistratie gaat maken van onze grote werkdag in het meerjaren veld in Park Vijfhuizen. * Haarlemmermeer Voor Elkaar is een initiatief van de gemeente Haarlemmermeer en de Vrijwilligerscentrale Haarlemmermeer, en onderdeel van Stichting MeerWaarde
Recensie van MORE THAN HONEY (2012) van MARKUS IMHOOF door vrijwilligerstrainee Noa, december 2020
More than Honey is een documentaire die tussen 2011-2013 is gemaakt en ons meeneemt in de wereld van honingbijen, de verschillende manieren waarop ze gehouden worden en de productie van honing.
Als kijker worden we eerst aan Fred Jaggi voorgesteld, een Zwitserse imker die op traditionele wijze bijen houdt. Ook maken we kennis met John Miller, baas van het megagrote bedrijf Miller Honey Farms in Californië. Wat opvalt is hoe neerbuigend John praat over bijen. Hij noemt ze dom, en omschrijft ze als ‘the sound of money’, want hij weet hoeveel geld hij verdient met deze kleine landbouwdiertjes. Ook weet hij dat de industriële bestuivingindustrie, waar hij onderdeel van uitmaakt, heel ongezond voor bijen en natuur is, maar dat weerhoudt hem er niet van door te gaan op de ingeslagen weg. Hij zegt dingen als: ‘we’re capitalists, we wanna grow’ (…) total global domination’ (…) ‘schrinking business and lifestyle would make me depressed’ (…) ‘we’re in the 6th gear and can’t go back’.
Als derde worden we meegenomen naar China, waar de situatie zorgelijk is. Mensen bestuiven daar de perenbomen met kleine pipetjes, en de insectenafname is ook daar enorm (de verklaringen voor de bijensterfte zijn in China los van het vergelijkbare pesticiden gebruik anders dan die in Amerika). Fred Terry is de laatste persoon die we zien. Hij komt uit Arizona en bezit hele sterke ‘oer’ bijen, die voor mensen gevaarlijk kunnen zijn en daarom ook wel ‘killer bees’ worden genoemd. Doorheen de documentaire komen verder allerlei wetenschappelijke inzichten aan bod zoals de bijendans en het zorgwekkende fenomeen CCD (colony colapse disorder), een wereldwijd verschijnsel waarbij op grote schaal honingbijen volken de weg naar de kasten niet meer terugvinden en als gevolg daarvan doodgaan.
Bijen zijn ontzettend belangrijke insecten voor de natuur en voor ons. De beestjes zijn verantwoordelijk voor de bestuiving van heel veel planten en door de mens genuttigde gewassen. Dik 33% van onze voedselgewassen zijn direct afhankelijk van bestuiving door bijen/insecten (dus ook wilde bijen waaronder solitaire en hommels) en rond de 70% van onze voedselgewassen zijn afhankelijk van een diversiteit aan bijen/insecten daar waar het een kwalitatief hoogstaande bestuiving betreft. Zo is een aardbei bijvoorbeeld veel vormgetrouwer en smaakvoller als het door meerdere soorten solitaire bijen bestoven is. Veel planten die door bijen en andere insecten - waaronder het hele kleine mugje de knut - bestuiven worden zijn dus bloemgewassen die deel uit maken van ons dagelijks eten en drinken. Dit gaat van koffie- en cacaobonen naar tomaten, aubergine, paprika, hard en zacht fruit, aardbeien, kersen, en diverse notensoorten waaronder de in de documentaire aan bod komende amandelen.
More than Honey is een mooie documentaire, met een prachtige filmtechniek, gemaakt door een regisseur die zelf uit een familie van imkers komt en die van zijn opa veel over de bijen leerde waaronder dat, zoals de kijker in de voice-over hoort, ‘bees love messengers’ zijn, omdat ze met hun gevlieg van bloem naar bloem zorgen voor de bestuiving van heel veel bloemplanten. De bij komt dicht bij de belevingswereld van de kijker. Er zijn opnames vanuit de korf, de bevruchting van een koningin, het gedrag van werksters en darren, allemaal momenten die je beleeft alsof je er zelf als insect bij bent.
De belangrijkste boodschap die de maker wil overbrengen: laten zien hoe belangrijk bijen in ecologisch opzicht zijn. Imhoof wil duidelijk bewustwording creëren door ons een kijkje te laten nemen in het leven van de honingbij.
Persoonlijk eet ik al een paar maanden volledig plantaardig, maar ik had van honing de minste kennis. De bijenindustrie is een wereld waar je echt niet veel over hoort, en niet meteen dierenleed aan koppelt. Bijen geven nou eenmaal honing. Dit is een natuurlijk proces. Maar aan de hoeveelheden honing in de winkels te zien, is hier weinig natuurlijks aan. Een honingbij doet er bijna heel zijn leven over om een pot honing te produceren (een werkbij in een honingbijenvolk wordt gemiddeld zo’n 6 weken oud).
Als de bijen uitsterven heeft dat ook grote gevolgen voor ons. Bijen zijn belangrijke dieren in onze wereld die wij niet kunnen missen. Ze zijn dus heel nuttig, maar hebben ook waarde in zichzelf. Let daarom als het lukt op wat voor een groenten en fruit je eet, consumeer minder of geen vlees * en koop biologische of natuurvriendelijke (lokale) honing als het even kan :).
* Zo’n 80% van de wereldwijde landbouwgrond is veeteelt gerelateerd en als gevolg daarvan nemen oerbossen, en dus de wereldwijde biodiversiteit, schrikbarend snel af, hetgeen ook voor de bijen een bedreiging vormt. De afname van oerbossen als gevolg van onder meer de veeteeltindustrie medeveroorzaakt ook de toename van zich verspreidende virussen hetgeen kan resulteren in een pandemie zoals die van het corona virus waar de wereld sinds afgelopen maart onder gebukt gaat – zie onder meer het artikel en rapport hier en ook de inmiddels meer dan bekende hoogleraar virologie Marion Koopmans verwees recentelijk naar bovenstaande in een interview in de TROUW van 19 december 2020.
__
- Hou onze instagram project_beeheroes in de gaten, bv voor ons plan de documentaire in 2021 te programmeren in de Genieloods van het Kunstfort
- Foto van de bloemen is uit ons grote meerjaren veld in Park Vijfhuizen zomer 2020
Bloeiboog: wanneer bloeien welke bloemen
Wij danken onze projectpartner the Pollinators voor de mooie en overzichtelijke bloeiboog waarop je goed kan zien wanneer welke bijenbloemen bloeien. Zo kan je ervoor zorgen dat er in alle seizoenen gezond nectar en stuifmeel te halen is voor ons gevleugelde vriendjes :). Zie hieronder toegevoegd als bijlage.
* de foto is van een tuinhommel die foerageert op een gewone ossentong (drachtcode 3 - voor nectar en stuifmeel) in ons kleine bijenbloemenveld, zomer 2020 *
Ons ecologisch beheerde meerjaren bloemenveld afgelopen juni
Zonder onze fantastische vrijwilligers was de groeiende biodiversiteit in ons grote meerjarenveld in Park Vijfhuizen nooit mogelijk geweest. Zie video van het veld afgelopen juni onder de tekst (met speciale dank aan vrijwilliger Natasja voor het maken ervan!). Niet alleen helpen veel vrijwilligers uit de groep als sinds jaren trouw in de velden, ook na het frees-drama was hun betrokkenheid nog volop aanwezig. Frees drama? Een aantal jaren terug is er abusievelijk gefreesd in het veld; alle meerjarige planten en in bloei staande bloemen zijn toen vernield en al is de uitvoerder ons toentertijd netjes en schappelijk tegemoet gekomen, het helemaal from scratch opnieuw moeten beginnen met inzaaien en beheren van het veld was niet niks. Bovendien kwamen door het frezen ongewenste soorten (dat wil zeggen in aantal) zoals brandnetel, akkerdistel en pioniersplanten zoals perzikkruid toen enorm op. Dat heeft naast al het meerwerk veel extra wied werk betekend. De vrijwilligers lieten zich echter niet uit het veld slaan (spreekwoordelijk en letterlijk :)) en bleven komen, meehelpen en hun bijdragen leveren. Hulde dus voor alle vrijwilligers bijenhelden!
https://eigendatabaas.net/s/KHdydWa58w5PWiF
En zie hieronder toegevoegd in pdf een paar testimonials van de vrijwilligers.
Onze instagram account is project_beeheroes
Pollinator Academy online en Nationale bijentelling (18 en 19 april)
Heb je de Pollinator Academy lezing van Bee Heroes van afgelopen zaterdag (11 april) gemist, ga dan naar de facebook pagina van The Pollinators om hem terug te kijken. Ook de andere lezingen zijn op hun facebook pagina nog te bekijken. Allemaal heel interessant, dus tune in, haak aan en spread the pollinator's vibe!
En zie hieronder een PDF met goede bestuiversplanten en landelijke eco-kwekers van planten en zaden. Go Pollinator's Go, be a hero!
|| SAVE THE DATE ||
Aankomend weekend, 18 en 19 april, is er weer de nationale bijentelling. Doe mee, geniet van alle prachtige bestuivers in je blikveld en hou je aan de RIVM protocollen, dan helpen we mens, dier en milieu.
Zie de campagne website hier
Save the Date | NL Doet dag op vrijdag 15 maart
Vrijdag 15 maart gaan we tijdens de NL Doet dag met onze Bee Heroes vrijwilligers aan de slag voor de bijen. Wil je ook meedoen en de bij een handje helpen, stuur dan een mailtje naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.en ontvang alle verdere info.
We starten om 13 uur en het programma is als volgt
- we gaan het bijenstalletje opknappen (dit najaar gaan studenten van de Academie van Bouwkunst aan de slag met een mooi ontwerp voor een nieuw onderkomen, maar tot die tijd is een kleine opknapbeurt vereist)
- we gaan de klimop, de wimperlinde en de het kruidenbed van compost voorzien en opknappen
- en we hebben een verrassingsactiviteit in petto!
Alle activiteiten zijn op het Kunstfort terrein en we sluiten af met een lekker drankje in het Fort restaurant. Voor versnaperingen wordt weer gezorgd.
Deze dag is mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van het Oranjefonds, met hun jaarlijkse campagne NL Doet. Wij danken het Oranjefonds!
En voor wie nog twijfelt...het werk is niet alleen leuk om te doen (niets fijner dan je handen uit de mouwen te steken en samen in de openlucht werken) meer ook meer dan nuttig en héééél belangrijk.
Er worden de laatste dagen weer veel artikelen gepubliceerd over de drastische afname van insecten wereldwijd. Deze aandacht 'boost' is mede dankzij het recente, landelijk gelanceerde Deltaplan voor Biodiversiteit (zie hun website hier) waar het Bee Heroes project ook aan deelneemt.
Ter info twee artikelen:
In de Guardian hier
In de Volkskrant hier
Photo credits
De foto van de Bombus Flavifrons is van Sam Droege van het USGS Patuxent Wildlife Research Center, science for changing a world, die we graag willen danken voor het vrij beschikbaar stellen van zijn onuitputtelijk rijke fotobestand op Flickr
Wieden dat 't een aard heeft
Men neme een paar nachten stevige regen en een flinke dosis bijzonder warm zonneweer en de natuur explodeert. De plantenwereld, dus ook de minder geliefde akker- en haagwinde, brandnetel, grasfamilie en roemruchte akkerdistel, welen werkelijk tierig. En ohh, duizendmaal sorry, wonderschone prikkelstekers, we weten hoe voedsel-fähig jullie voor de bijen zijn, maar jullie vermeerderdrang via bloem en wortel is rücksichtlos en ontneemt de andere bloemen licht, voedsel en wortelruimte. En ja, wij moeten de balans in de gaten houden en ook de boeren niet in het grote akkerdistelverdriet storten...
Om het team van de ecologische kweker Cruydt-Hoeck nog maar eens aan te halen: “Een bloemenweide is geen natuur, maar cultuur waarbinnen ruimte is voor natuurlijke processen. Om een bloemenweide in stand te houden moet deze dus beheerd worden door mensen”.
Afgelopen weken hebben wij dus gezwoegd, geploeterd en onuitputtelijk noeste arbeid geleverd. Zeker 45 extra grote Tubtrugs teilen vol hebben we gewied. Onze handen krampen nog na, onze knieën kreunen van het bukken, maar ons gemoed is goed, want mooi en bij-paradijselijk wordt het.
Zie een foto selectie van de drie bijenbloemen velden (het 3125m2 en 2500 m2 veld in Park Vijfhuizen en het 750 m2 veld op steenworp afstand van het Kunstfort) en op het forteiland de kruidentuin bij het hefkoepel geschut en de halve cirkel rond de bijenstal.
Met veel dank aan alle hardwerkende en betrokken vrijwilligers, locatiepartner Recreatieschap Spaarnwoude, kwekerij Cruydt-Hoeck en De Heliant, Dirk de Winter Ontwerp, het Kunstfort team, alle donateurs van de Crowdfunding campagne VoorDeNatuur (november 2017) en Nederland Zoemt.
* Bron bij eerste afbeelding: Schilder Jan van Kessel de Oudere. Vlinders, motten en insecten met distel en komkommerkruid. 1654 Foto National Gallery
* Laatste afbeelding (voor het logo van Nederland Zoemt) is van een schilderij van kunstenaar Anja de Zanger (Vijfhuizen). Distelvink, olieverf op papier, 2018
NL Doet vrijwilligers dag
Wat een heerlijke dag was het! Samen flink aan de slag voor de bijen in het kader van NL Doet. De kruidenhoek die we aangelegd hebben wordt volgende week afgemaakt en dan hebben de roosmarijn, tijm, lavendel, bonenkruid, wilde marjolein en salie een mooie, kalkrijke plek, pal op het zuiden in een luwterijke flank van het voormalige militaire hefkoepel geschut op het Kunstfort eiland. En van de zomer komt er een mooi informatie bordje bij te staan.
Thumbs up!
Met veel dank aan:
Alle noest werkende, meedenkende en betrokken vrijwilligers;
Gert-Jan van het Kunstfort voor het samen bepalen van een mooie stek voor de kruiden;
Nederland Zoemt en de afdeling Natuurlijke Zaken van Landschap Noord Holland voor de financiering van het plantgoed;
Bert van Vrijwaterland Haarlem voor het belangenloos doneren van diverse kiemplanten (tijm, roosmarijn, wilde marjolein en bonenkruid) uit hun eigen BD tuin;
en natuurlijk NL Doet!
* En zie hier een fascinerend time lapse filmpje van de geboorte van honingbijen larfjes. Thanks Rob voor het attenderen!
Crowdfunding campagne VoorNatuur geslaagd!
Wat een feest! Vanochtend hebben we het streefbedrag gehaald. Hier zijn we geweldig blij mee. We hebben nog 15 dagen te gaan, maar we weten nu in ieder geval zeker dat we onze velden in 2018 kunnen doorontwikkelen. Wauw!!
Er volgt nog een bericht aan het einde van de campagne op 6 december, maar we willen alle donateurs nu in ieder geval alvast heel erg bedanken! En daarbij willen we Sonja van Stichting Ondernemersfonds Hoofddorp Centrum (SOHC), Marco en Martin van HEMA Hoofddorp centrum en schmink heldin Hester niet ongenoemd laten, want dankzij hun hebben we een hele middag campagne kunnen voeren voor het HEMA filiaal, en vele kindergezichtjes kunnen verblijden met mooie vlinders, bloemen en buzzzzzy bijtjes. Deze dag hebben we niet alleen donateurs gevonden voor de campagne, maar winkelend publiek ook kunnen vertellen wat we binnen het project allemaal doen, hoe belangrijk lokale biodiversiteit is EN hoe wij daar allemaal aan bij kunnen dragen.
Want het is een open deur, maar daarom (juist) niet minder waar....
veel kleine bijdragen kunnen grote impact hebben, vele handen maken licht werk en hoe meer mensen zich bewust van iets worden, hoe meer de kritische massa groeit, des te meer meters we (samen) kunnen maken en beleid kunnen beïnvloeden.
Wij danken alle betrokkenen, alle eerder actieve en nog actieve vrijwilligers en alle 42 donateurs die de crowdfunding campagne tot een succes hebben gemaakt.
En mocht je toch nog een kleine donatie willen doen, dat zeggen wij geen nee ;-). We hebben gister met de directeur van basisschool de Tweemaster in Vijfhuizen gesproken en we hebben mooie plannen voor een educatieve samenwerking in onze bijenbloemen velden. Met het extra geld zouden we bv samen met de klassen een schelpenpad in het grote meerjaren veld in Park Vijfhuizen kunnen maken (zodat de bezoeker van het veld nog meer door de bloemen- en insectenpracht omringd kan worden) en/of grote kattenstaart kunnen planten langs de waterkant. Dit is namelijk een mooie drachtplant, met veel gezond (groen!!) stuifmeel en nectar.
Zie hier de campagne site.
En alle kleine bijdragen zijn welkom, zeker ook onder de 25 euro (het bedrag dat aangegeven staat binnen de donatie knop). En voor de donateurs vanaf 15 euro organiseren we late lente 2018 een feestelijke rondleiding in het grote veld.
Bedankt allemaal, jullie zijn bee heroes!!
Voedsel voor de herfst
Met deze bloemen doe je bijen en hommels een plezier in de herfst
Je denkt misschien vooral in de zomer aan bloemetjes en bijtjes, maar ook in de herfst is het belangrijk om bestuivers van voldoende voedsel te voorzien. Maar met welke planten doe je onze kleine vrienden in het najaar een plezier? We hebben een handige lijst voor je gemaakt.
Drachtplanten zijn planten met stuifmeel en nectar. In de herfst en het voorjaar zie je er minder van, terwijl ze ook dan flink bijdragen aan de vitaliteit van bijen en hommels. Veel bestuivers brengen de winter door in een diepe winterslaap. De herfst wordt daarom besteed aan het verzamelen van nectar voor de kolonie. Zoemend van bloem tot bloem oogsten ze de laatste restjes stuifmeel en nectar. In het voorjaar moeten ze juist weer zo snel mogelijk op gang kunnen komen. Gelukkig kan ook jij hier een handje bij helpen!
Dus, welke bloemetjes zetten we buiten?
Met de volgende lijst planten maak je jouw tuin of balkon helemaal pollinator friendly, ook in het najaar
- Alle stinzenplanten (bollen), en vooral de krokussen, alliums, tulipas en herfsttijloos
- Aster Ageratoides, Aster novi-belgii, Aster divaricatus, Aster ericoides, Aster laevis en de Nieuw-Engelse aster
- Herfstanemoon
- Echinacea purpurea (zonnehoed)
- Witte dovenetel (zit zelfs tot ver in november nog vol dracht!)
- Duizendblad
- Rudbeckia hirta
- Tuinasperge
- Venkel
- Solidago (guldenroede) - pas op: woekert wel!
- Struik/herfst heide
- De 1 jarigen hondspeterselie, zonnebloem en struikmalva
En nog wat planten met specifieke vermelding soorten hommels en solitaire bijen (groot deel van bovenstaande planten zijn overigens ook interessant voor deze bijensoorten)
- Knoopkruid, hommels en solitaire bijen zoals behangersbij, zandbij zoals grasbij en pluimvoetbij (deze soort is echt afhankelijk van composiet planten waaronder knoopkruid), groefbij en tuinbladsnijder
- Slangenkruid, hommels en solitaire bijen zoals slangenkruidbij, blauwe metselbij
- Vogeloogje, hommels en onder meer de behangersbij
- Herik, hommels en onder meer de zandbij, groefbij, metselbij en tuinbladsnijder
- Akkerklokje (bloeit alleen in de wat warmere najaren), hommels en onder meer groefbij, zandbij, klokjesbij, bladsnijder
- Reseda, hommels en solitaire bijen zoals reseda maskerbij, zandbij, metselbij
- Incarnaatklaver, hommels zoals akkerhommel en solitaire bijen zoals langhoornbij
- Bonte wikke, hommels zoals aardhommel en solitaire bijen zoals grote bladsnijder
- Vogelwikke, hommels en solitaire bijen zoals blauwe metselbij, tuinbladsnijder, langhoornbij en wikkebij
- Ganzenbloem, hommels en solitaire bijen zoals ronkenbijen en behangersbijen
- Kamperfoelie, hommels zoals tuinhommel en meerdere solitaire bijen
- Rode klaver, hommels zoals tuinhommel en meerdere solitaire bijen
- Hartgespan, grote wolbij en tuinbladsnijder
- Gewone smeerwortel, hommels zoals tuinhommel en meerdere solitaire bijen
Let wel op bij het aanschaffen van planten!
Koop zoveel mogelijk biologisch, ecologisch of met minimaal gif bespoten planten. Soms weten de hoveniers en tuincentra medewerkers veel over de verschillen in gifgebruik en kan je daarin ook al betere keuzes maken. Ga vooral neonicotinoïden giffen uit de weg. Klik hier om meer te weten te komen over de verschillende soorten gif.
Biologische bloembollen zijn te koop op en bij verschillende websites en tuincentra
- Bij stichting Bijenlint schaf je voor €3.50 al 10 bijvriendelijke bloembollen aan.
- Sprinklr doneert €2,50 aan The Pollinators als je hier uiterlijk 31 oktober bio-bollen koopt. Gebruik de Kortingscode BEE in de webshop, en krijg zelf ook nog eens een euro korting. Mooi meegenomen!
- Bij Natural Bulbs staan de bollen voor bijen handig op een rijtje, en je kan ze direct bestellen.
Bestuiven doe je niet alleen!
Wij hebben bestuivers nodig, maar de beestjes hebben jou ook nodig. Wij van Bee Heroes willen dat de community van onze projectpartner The Pollinators ook groeit. Vele handen maken licht werk! Laat verder ook zien dat je graag bijdraagt aan gezondere ecosystemen door de Facebook pagina van The Pollinators te liken, hun Twitter of Instagram account te volgen of je in te schrijven voor hun nieuwsbrief.
Met dank aan The Pollinators voor het samen schrijven van de blog en neem zeker een kijkje op hun project blog om te zien hoe zij zich inzetten voor de bij.
Bijenmuseum geselecteerd voor crowdfunding Nieuwe Pioniers
Goed nieuws! We zijn voor het projectonderdeel vrijwilligersreeksen bijenbloemen velden geselecteerd voor de Crowdfunding campagne Nieuwe Pioniers van de Gemeente Haarlemmermeer.
